Ademhaling is een vitale functie die ons lichaam voorziet van zuurstof en koolstofdioxide verwijdert. Overige vitale functies zijn de bloeddruk, hartslag, temperatuur en bewustzijn. Wanneer er sprake is van een bedreigde ademhaling, dan is de patiënt niet ABCDE stabiel.
Wat gebeurt er bij de ademhaling?
De ademhaling is dus een cruciale functie van het lichaam. Door middel van ademhalen wordt het lichaam voorzien van zuurstof en wordt koolstofdioxide verwijdert. De zuurstofsaturatie, ook wel SpO2 genoemd, is een meeteenheid van de ademhalingsfunctie. Het meet het percentage hemoglobine in het bloed dat is verzadigd met zuurstof. Normaal gesproken varieert de SpO2 tussen 95% en 100%. Bij lagere niveaus kan hypoxemie optreden, wat leidt tot zuurstofgebrek in de weefsels en cellen van het lichaam. Dit kan leiden tot symptomen zoals kortademigheid (dyspnoe), vermoeidheid, duizeligheid en veranderingen in de hartslag.
Hoe kun je ademhaling observeren?
Ademhaling wordt geobserveerd door verschillende aspecten zoals de ademfrequentie, het ritme, de diepte en gelijkmatigheid van de ademhaling, adembewegingen en ademgeluiden.
Ademfrequentie is het aantal ademhalingen per minuut en kan variëren afhankelijk van de leeftijd en gezondheid van de persoon. Het ritme van de ademhaling kan variëren tussen normaal en onregelmatig, met pauzes tussen de ademhalingen. Diepte en gelijkmatigheid van de ademhaling verwijzen naar de hoeveelheid lucht die wordt ingeademd per inademing en of de ademhaling regelmatig is. Adembewegingen, vooral in de nek en neusvleugels, geven aan hoeveel moeite de patiënt doet om te ademen. Een voorbeeld hiervan is of de patiënt gebruik maakt van de ademhalingshulpspieren. Ademgeluiden kunnen wijzen op problemen in de luchtwegen, zoals piepen, reutelen of rochelen.
Wat is saturatie en wat is de normaalwaarde?
Saturatie is een vitale parameter en meet de hoeveelheid zuurstof die in de weefsels wordt opgenomen. Bij longaandoeningen zoals COPD kan de gemeten saturatie lager zijn dan normaal. Het monitoren van deze verschillende aspecten van de ademhaling is belangrijk om de gezondheid te bewaken en ademhalingsproblemen vroegtijdig te kunnen opsporen. De meest aangehouden normaalwaarde van de saturatie is >98%. Bij patiënten met een longaandoening zoals COPD wordt soms in overleg met de arts een lagere waarde geaccepteerd.
De ademhaling is één van de vitale functies. Verpleegkundigen en andere zorgprofessionals monitoren bij hun patiënten de ademhaling en gebruiken die waarde onder andere bij het klinisch redeneren, het gebruik van de EWS score of het communiceren via de SBARR methode.