Het herkennen en tijdig diagnosticeren van een delier is van cruciaal belang voor de patiënt en diens naasten. Het Delirium Observatie Screening (DOS) schaal instrument is ontwikkeld als een methode om een delier vroegtijdig te herkennen. In dit artikel zullen we de DOS-score, de metingen die kunnen worden afgenomen en de aanbevolen frequentie van het afnemen van de schaal bespreken.

Wat is een delier?

Een delier, ook wel delirium, is een acute en plotselinge verandering in het bewustzijn en de cognitieve functies van een persoon. Het wordt gekenmerkt door verwardheid, desoriëntatie, verminderde aandacht, wisselend in mate. Het kan optreden als gevolg van verschillende oorzaken, zoals een onderliggende medische aandoening, infectie, medicatie bijwerkingen, intoxicatie of ontwenningsverschijnselen. Patiënten met een delier kunnen verward, rusteloos en angstig zijn. Ze kunnen hallucinaties ervaren en hebben vaak slaap-waakstoornissen. Het is belangrijk om een delier snel te herkennen en de onderliggende oorzaak te behandelen, omdat het de gezondheid en het welzijn van de patiënt kan beïnvloeden. Delirium komt vaker voor bij ouderen.

Wat is de DOS score?

De DOS-score is een meetinstrument dat wordt gebruikt om de aanwezigheid en ernst van een delirium bij patiënten te bepalen. Het bestaat uit een reeks observaties en vragen die gericht zijn op de belangrijkste symptomen van delier, zoals desoriëntatie, veranderingen in aandacht en fluctuaties in het bewustzijn. De scorelijst kan variëren van 0 tot 13, waarbij een hogere score wijst op een grotere kans op een delier.

Wat kun je meten met de DOS-score?

De DOS-score geeft inzicht in de aanwezigheid en ernst van een delier. Het meet symptomen zoals verwardheid, aandachtsproblemen, desoriëntatie in tijd en plaats, hallucinaties, motorische onrust en slaapproblemen. Door de scores van elk van deze symptomen op te tellen, kan de zorgverlener een totaalbeeld krijgen van de mate waarin een patiënt waarschijnlijk lijdt aan een delirium. De DOS-score helpt bij het identificeren van patiënten die mogelijk verder onderzoek en behandeling nodig hebben. De afbeelding laat zien hoe een DOS lijst ingevuld kan worden in een patiëntendossier.

DOS score

Hoe vaak moet je de DOS afnemen?

De frequentie van het afnemen van de DOS schaal is afhankelijk van de individuele situatie van de patiënt. Over het algemeen wordt aanbevolen om de score ten minste eenmaal per dag af te nemen bij patiënten met een vermoeden van, of risico op, delirium. Zo zijn veranderingen in de symptomen van een patiënt te observeren en de ernst van het delirium goed in de gaten te houden. In sommige gevallen kan het nodig zijn om de DOS-score vaker af te nemen, vooral bij patiënten met een verhoogd risico op delirium, zoals oudere patiënten of patiënten die een operatie hebben ondergaan. In zulke situaties wordt de score bijvoorbeeld eenmaal per dienst afgenomen.