Als verpleegkundige op de nachtdienst is jouw lichaam op een andere modus ingesteld dan overdag. Je circadiaans ritme wordt verstoord, de omgeving is rustiger — maar jouw taken zijn minstens zo belangrijk. Met deze 10 tips blijf je fitter, scherper en veiliger tijdens je nachtwerk.
Tip 1: Ga voorafgaand aan de nachtdienst later naar bed.
Probeer wanneer de nachtdiensten eraan zitten te komen alvast wat later naar bed te gaan. Wanneer je dit één of twee dagen van tevoren doet, verschuif je voorzichtig alvast je ritme. De nachtdienst doorkomen vergemakkelijk je daarmee vrijwel ongemerkt! Wanneer je bijvoorbeeld vrijdag de nachtdienst ingaat, ga je op woensdag alvast een uurtje later naar bed. Op donderdag ga je dan nóg een uur, of twee, later naar bed en sta je dus ook wat later op. Als het nodig is, kun je de avond voorafgaand de eerste nachtdienst nog een klein dutje doen aan het begin van de avond. Je kunt natuurlijk ook een powernap doen; even kort opladen tijdens je dienst.
Tip 2: Slaap voldoende in een etmaal
Overdag slapen; niet iedereen is er een kei in. Maar zorg er in ieder geval voor dat je tussen de diensten minimaal 6 uur slaap pakt. Als je dat niet aan één stuk lukt, geen paniek. Je kunt uit bed gaan en iets ondernemen. Later op de dag kun je dan alsnog wat extra slapen. Je hebt op welke manier dan ook ieder etmaal voldoende slaap nodig. Zorg er dus voor dat je aan deze uren komt.
Tip 3: Zorg voor een rustige slaapomgeving
Gebruik oordopjes wanneer het onrustig is in je slaapkamer of wanneer je gemakkelijk wakker wordt van omgevingsgeluiden. Ook een slaapmasker wordt regelmatig gebruikt wanneer je slaapkamer niet goed donker te maken is. Vermijd schermgebruik minimaal een uur vóór je gaat slapen.
Tip 4: Voeding in de nachtdienst
Goed eten in de nachtdienst. Wat betekent dat nu precies? Wat zeker is, is dat snelle suikers erg aantrekkelijk lijken (koekjes, chocolade, snoep), maar niet slim zijn om te eten. De suikers laten de bloedsuikerspiegel snel stijgen en je krijgt energie. Lekker! Maar al gauw keldert je suikerspiegel weer, heb je een suikerdip en wordt je helaas extra moe! Eet een avondmaaltijd vóór je dienst met eiwitten en gezonde koolhydraten. Tijdens de nachtdienst kies je liever voor lichte proteïnerijke snacks dan zware maaltijden. Dit helpt je energie op peil te houden zonder slaperig te worden.
Tip 5: Blijf actief, juist in de moeilijke uren
Tussen 02:00 en 05:00 uur in de nacht ervaart de mens de lastigste uren. Dat is een feit. Om goed wakker te blijven kun je tijdens deze dip het best iets ondernemen. Probeer afwisselend te werken en te kletsen met collega’s. Zet als het kan een radio of tv aan met een praatprogramma, maar vermijd monotone geluiden zoals gezoem van een computer. Zorg ook dat je werkplek goed verlicht is.
Tip 6: Drink niet teveel te laat in de nachtdienst
Wanneer je tot laat in de nacht nog veel drinkt, heb je grote kans dat je tijdens je slaapperiode overdag regelmatig naar het toilet moet om te plassen. Erg vervelend! Probeer drinken te vermijden na een uur of 04:00 of 05:00 uur. Dan kun je dit voor het slapen nog uitplassen.
Tip 7: Gebruik cafeïne, maar wel met mate
Vooral na een uur of 04:00 uur. Zo voorkom je dat je later in bed ligt met je ogen open en dat je de slaap niet kunt vatten.
Tip 8: Ontbijt voordat je gaat slapen
Niets zo vervelend dan wakker worden van een rammelende maag. Eet een lichte maaltijd voordat je naar bed gaat. Dat kun je op je werk nog doen, maar ook thuis. Zo heb je weinig kans dat je wakker wordt van de honger en niet meer in slaap kunt komen. Vervelend, want je moet vanavond weer werken!
Tip 9: Vermijd slaapmedicatie
Het kan verleidelijk zijn om een slaappil te nemen om lekker vlug in slaap te vallen. Een oxazepam, temazepam of zolpidem. Probeer dat toch te vermijden. Het gebruik van deze medicatie is namelijk onnatuurlijk en kan verslavend werken. Wanneer je klaar bent met de nachtdiensten en weer in het normale ritme probeert te komen, kan je lichaam hier al wat gewend aan zijn geraakt. Het terugkomen in het normale ritme kan zo erg moeilijk worden.
Tip 10: Slaap niet te lang uit na je laatste nachtdienst
Probeer niet te lang uit te slapen na je laatste nachtdienst. Je gaat je waarschijnlijk niet helemaal top voelen als je wakker wordt van de wekker, maar je zult er later blij om zijn. Probeer deze dag wat lichte activiteiten in te plannen. Wanneer je niet te lang uitslaapt, kun je de aankomende nacht ook weer goed in slaap komen en zo weer makkelijker in het normale ritme komen.
Hoe houd je een nachtdienst vol?
Bovenstaande nachtdienst tips moeten je helpen om fit en goed je dienst door te komen. Ook voor mensen die in andere werkvelden of sectoren werken, hebben hier baat bij. Denk daarbij aan medewerkers in ploegendienst, de gevangenis (justitie), beveiliging, horeca, hotelbranche, productiewerk etc.
2 reacties