Heldere communicatie in de zorg is van levensbelang. Toch gaat het in de praktijk nog vaak mis bij het overdragen van informatie. Gelukkig is er een beproefde methode om gestructureerd en veilig te rapporteren: de SBAR-methode. In dit artikel leggen we uit wat SBAR is, hoe je het gebruikt en waarom het werkt – of je nu in het ziekenhuis werkt, de thuiszorg of de gehandicaptenzorg.
Wat is SBAR?
SBAR is een gestructureerde manier van communiceren, bedoeld om snel en duidelijk belangrijke informatie over te dragen. De afkorting staat voor:
S – Situatie
B – Background (achtergrond)
A – Assessment (beoordeling)
R – Recommendation (aanbeveling)
Deze methode wordt gebruikt bij mondelinge overdrachten, maar ook steeds vaker bij schriftelijke rapportages.
Waarom SBAR gebruiken?
In de zorg werk je met veel verschillende disciplines, en informatie wordt vaak onder tijdsdruk overgedragen. Fouten ontstaan meestal door:
Onvolledige informatie
Onduidelijke formuleringen
Vergeten achtergrondinformatie
Met SBAR voorkom je dit en zorg je voor veiligere en effectievere communicatie.
Voorbeeld van SBAR / SBARR in de praktijk
Stel: je werkt in de thuiszorg en je belt de huisarts over een cliënt.
S – Situatie:
“Ik bel over meneer De Vries, 78 jaar. Hij klaagt sinds vanochtend over benauwdheid en ziet bleek.”
B – Background:
“Cliënt heeft COPD, is bekend met hartfalen, en gebruikt sinds kort een nieuw diureticum.”
A – Assessment:
“Saturatie is 88% in rust, pols 104, temperatuur 37.9. Meneer is vermoeid en licht verward.”
R – Recommendation:
“Ik adviseer medische beoordeling aan huis. Kunt u vandaag nog langskomen?”
➡️ Kort, duidelijk en volledig – dat is de kracht van SBAR / SBARR.
In welke situaties gebruik je SBAR?
Tijdens de mondelinge overdracht tussen diensten
Bij het melden van veranderingen in de toestand van een cliënt
Bij telefonisch contact met artsen of collega’s
In je schriftelijke rapportage, vooral in het ECD of EPD
SBAR is toepasbaar in elke sector: van ziekenhuis tot wijkzorg, van verpleeghuis tot gehandicaptenzorg.
Tips om SBAR goed toe te passen
Denk vóór je belt al na over alle vier onderdelen
Houd het kort maar concreet
Gebruik bij twijfel een SBAR-format of spiekbriefje
Oefen met collega’s, bijvoorbeeld tijdens een overdrachtsmoment