De functie ‘verpleegkundig specialist’ hoor je steeds vaker in de zorg. Maar wat doet een verpleegkundig specialist eigenlijk precies? En waarin verschilt deze rol van die van een verpleegkundige of arts? In dit artikel leggen we het uit op een manier die herkenbaar is voor zorgprofessionals uit alle sectoren.
Kort gezegd:
Een verpleegkundig specialist (VS) combineert medische taken van de arts met verpleegkundige expertise. Het is een regiebehandelaar, die zelfstandig patiënten behandelt binnen een bepaald specialisme.
Wat zijn de taken van een verpleegkundig specialist?
De taken kunnen verschillen per werkveld (van ziekenhuis tot huisartsenzorg of gehandicaptenzorg), maar dit zijn de meest voorkomende:
Voeren van zelfstandig spreekuur
Diagnoses stellen en behandelplannen opstellen
Medicatie voorschrijven
Wondbehandeling en controles uitvoeren
Begeleiden van patiënten en naasten
Coördineren van zorg in samenwerking met andere disciplines
Opleiding en bevoegdheden
Een verpleegkundig specialist heeft:
Een hbo-v diploma + BIG-registratie als verpleegkundige
Minimaal 2 jaar relevante werkervaring
De masteropleiding Advanced Nursing Practice (ANP) afgerond
Na de opleiding is de VS artikel 14 BIG-geregistreerd, wat inhoudt dat hij/zij zelfstandig medische handelingen mag uitvoeren binnen een bepaald specialisme, zoals neurologie, GGZ, ouderenzorg of huisartsgeneeskunde.
Wat is het verschil met een arts?
Een arts is breed opgeleid en kijkt vaak vanuit een medisch model. Een verpleegkundig specialist werkt vanuit het verpleegkundig én medisch perspectief en focust zich vaak op chronische zorg, begeleiding en continuïteit. Denk aan:
Stabiliseren van epilepsie of diabetes
Begeleiden van cliënten met een verstandelijke beperking
Voorkomen van ziekenhuisopnames bij kwetsbare ouderen
De samenwerking tussen arts en VS is complementair: ze vullen elkaar aan, ieder met zijn eigen expertise.
In welke sectoren werken verpleegkundig specialisten?
Ziekenhuizen (bijv. neurologie, oncologie, longgeneeskunde)
GGZ (angststoornissen, ADHD, verslavingszorg)
Huisartsenzorg (complexe ouderenzorg, palliatieve zorg)
Thuiszorg/verpleeghuis (wondzorg, pijnbestrijding, gedragsproblemen)
Gehandicaptenzorg (complexe zorgvragen, gedragsbegeleiding)
De VS is in bijna ieder werkveld in de gezondheidszorg inzetbaar. Bovenstaand is dus slechts een voorbeeld. De verpleegkundig specialist is breed inzetbaar, mits binnen het eigen specialisme.
Waarom is deze rol belangrijk?
De zorg kampt met artsentekorten en toenemende complexiteit. Verpleegkundig specialisten zorgen voor:
Minder wachttijden
Continuïteit van zorg
Meer aandacht voor zelfmanagement en preventie
Minder overbelasting van huisartsen en specialisten
Samenvatting:
Een verpleegkundig specialist is een zelfstandig behandelaar met medische én verpleegkundige kennis. Door de combinatie van zorg en behandeling is de VS van grote waarde in vrijwel alle sectoren van de zorg.
