Een physician assistant (PA) is een professional in de gezondheidszorg die zelfstandig werkzaamheden uitvoert. De PA kan een zelfstandige behandelrelatie aangaan met zijn patiënt, zoals de dokter dat ook kan. Dat doen zij op een gespecialiseerd gebied. De opleiding tot physician assistant wordt altijd duaal gevolgd en gebeurt altijd via een werkgever. Dat betekent dat de PA salaris krijgt tijdens de studie. De verschillen tussen physician assistant en en verpleegkundig specialist worden verder toegelicht op onze themapagina. Waar gesproken wordt over zij, worden alle personen bedoeld.

Wat is een physician assistant?

Een physician assistant, ook wel PA genoemd, is een medische professional die onder supervisie van een arts werkt en een breed scala aan taken uitvoert om de zorg voor patiënten te verbeteren. PAs worden opgeleid in een verscheidenheid aan medische disciplines, zoals neurologie, longgeneeskunde, huisartszorg (eerstelijnszorg), GGZ en kunnen werkzaam zijn in verschillende zorginstellingen, zoals ziekenhuizen, klinieken en huisartsenpraktijken.

Wat zijn de taken en verantwoordelijkheden van een physician assistant?

De taken en verantwoordelijkheden van een physician assistant kunnen variëren, afhankelijk van de medische setting en de specifieke behoeften van de patiënt. Over het algemeen voeren PAs taken uit zoals het nemen van medische geschiedenissen, het uitvoeren van lichamelijk onderzoek, het stellen van diagnoses, het voorschrijven van medicatie, het beheren van behandelingen en het bieden van educatie aan patiënten. PAs kunnen ook betrokken zijn bij het assisteren bij chirurgische ingrepen en het uitvoeren van procedures onder toezicht van een arts.

Physician Assistant opleiding en toelatingseisen

De studie die opleidt tot Physician Assistant duurt 2,5 jaar en is bedoeld voor paramedici die hbo zijn geschoold en enige jaren (minimaal twee) werkervaring hebben. De Master opleiding leidt de student op tot MPA (Master Physician Assistant) en is NLQF-niveau 7 geaccrediteerd. Dat betekent dat er een hbo bachelor diploma moet overlegd worden om te kunnen starten met de studie. Ook moet er een werkplek beschikbaar zijn waar de student zich kan ontwikkelen en praktijkervaring op kan doen. Tevens geldt er een minimum aantal uren voor de werkplek. Tot slot moet er een geschikte werkbegeleider aanwezig zijn op de werkplek om de PA’er in opleiding te begeleiden.

Wat is het verschil tussen een arts en een physician assistant?

Een PA heeft geen geneeskunde gestudeerd is geen arts. PAs werken onder toezicht van een arts, maar hebben vaak autonomie bij het uitvoeren van hun taken. Ze vormen een waardevolle schakel tussen de arts en de patiënt, waarbij ze kunnen helpen bij het verminderen van de werkdruk van artsen en het verbeteren van de toegankelijkheid van zorg.

Wat is het voordeel van het inzetten van een PA?

Het beroep van de physician assistant biedt talloze voordelen voor de gezondheidszorg. Ten eerste vergroot het de toegang tot kwaliteitszorg, vooral in gebieden waar er een tekort aan artsen is. PAs kunnen een breed scala aan taken uitvoeren en fungeren als eerstelijnszorgverleners, waardoor patiënten snel de zorg krijgen die ze nodig hebben. Bovendien vermindert de aanwezigheid van PAs de wachttijden en de belasting van artsen, waardoor het hele zorgsysteem efficiënter wordt.

Wat is het salaris van een Physician Assistant?

De PA valt in de CAO van het werkveld waarin hij/zij zich bevindt. In het ziekenhuis is het CAO Ziekenhuizen van kracht. De functie valt doorgaans, eenmaal afgestudeerd, in schaal of functiegroep FWG 60. Dat betekent dat de PA in 2024 een brutoloon van minimaal €3736 euro en maximaal € 5473 euro bruto verdient. De functie wordt soms ook ingeschaald in functiegroep 65. Hoeveel netto salaris de PA ontvangt, verschilt per werkgever en is afhankelijk van de verschillende inhoudingen en (pensioen) premies die de werkgever afdraagt.Physician Assistant PA

Subsidie voor de PA studie

De opleiding tot PA wordt gesubsidieerd door de Overheid. Dat betekent dat het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) een subsidieregeling aan werkgevers aanbieden. Vanuit deze subsidie kunnen kosten voor salaris van vervanging van de werknemers worden vergoed. Dat geldt voor de werkplek. Het collegegeld wordt betaald door het ministerie van OCW. Aan de ene kant worden de kosten voor de opleiding en zo nodig salaris voor vervanging van de student vergoed. Aan de andere kant wordt de begeleiding van de student in zijn geheel vergoed door middel van de subsidie.

PA opleidingen Nederland per provincie.

De MPA Master opleiding tot Physician assistant kan op vijf Hogescholen in Nederland gevolgd worden.

Drenthe

Flevoland

Friesland

Gelderland
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen – Nijmegen.

Groningen
Hanzehogeschool Groningen – Groningen.

Limburg




Noord-Brabant

Noord-Holland
Hogeschool Inholland – Amsterdam

Overijssel

Utrecht
Hogeschool Utrecht – Utrecht

Zeeland

Zuid-Holland
Hogeschool Rotterdam – Rotterdam

Bron: NAPA