Diabetes Mellitus is een van de meest voorkomende chronische aandoeningen wereldwijd. Het heeft grote gevolgen voor de gezondheid en kwaliteit van leven van patiënten. Als verpleegkundige is het belangrijk om de basisprincipes van diabetes te begrijpen, zodat je de juiste zorg kunt bieden. In dit artikel lees je meer over de verschillende typen diabetes, de symptomen, en hoe je als zorgprofessional patiënten kunt ondersteunen.
Wat is Diabetes Mellitus?
Diabetes Mellitus, vaak kortweg diabetes of suikerziekte genoemd, is een stofwisselingsziekte waarbij het lichaam problemen heeft met het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Dit komt door een tekort aan insuline of een verminderde werking van insuline. Het gevolg is een te hoge bloedsuikerspiegel (hyperglykemie).
Er zijn twee hoofdtypen diabetes:
- Type 1 diabetes: Een auto-immuunziekte waarbij de alvleesklier geen insuline meer produceert.
- Type 2 diabetes: De meest voorkomende vorm, waarbij het lichaam minder gevoelig wordt voor insuline of onvoldoende insuline produceert.
Daarnaast bestaan er nog andere, minder bekende, typen van de ziekte.
Wat zijn de symptomen van Diabetes Mellitus?
De symptomen verschillen per persoon, maar dit zijn de meest voorkomende klachten:
- Veel dorst en vaak plassen.
- Onverklaarbaar gewichtsverlies.
- Vermoeidheid en weinig energie.
- Wondjes die langzaam genezen.
- Wazig zien.
Bij Type 1 diabetes ontstaan de symptomen vaak plotseling, terwijl bij Type 2 diabetes de klachten geleidelijk toenemen.
Complicaties bij Diabetes of suikerziekte
Zonder goede behandeling kan diabetes leiden tot ernstige complicaties, zoals:
- Hart- en vaatziekten: Verhoogd risico op een hartinfarct of beroerte.
- Nierschade (nefropathie): Dit kan leiden tot nierfalen.
- Oogproblemen (retinopathie): Verhoogd risico op blindheid.
- Zenuwschade (neuropathie): Dit kan tintelingen, gevoelloosheid of pijn veroorzaken, vooral in de voeten.
Hoe herken je een hypo of hyper?
Een te lage bloedsuiker (hypoglykemie) en een te hoge bloedsuiker (hyperglykemie) vereisen beide direct handelen.
Hypoglykemie:
Symptomen: zweten, trillen, honger, verwardheid.
Actie: Geef snelwerkende suikers zoals druivensuiker of een glas frisdrank.Hyperglykemie:
Symptomen: veel plassen, dorst, misselijkheid.
Actie: Controleer de bloedsuiker en neem contact op met de arts als de waarde hoog blijft.
Verpleegkundige interventies bij patiënten met Diabetes Mellitus
De verpleegkundige speelt een cruciale rol in het ondersteunen van patiënten met diabetes. Hier zijn enkele aandachtspunten:
Voorlichting en educatie:
Help patiënten begrijpen wat diabetes is en waarom een goede bloedsuikercontrole belangrijk is. Bespreek onderwerpen zoals voeding, medicatie, en leefstijl.Zelfmanagement stimuleren:
Moedig patiënten aan om zelf hun bloedsuikerspiegel te meten en actie te ondernemen op basis van de waarden.Voetcontrole:
Controleer regelmatig de voeten van patiënten om wondjes, infecties of andere problemen vroegtijdig op te sporen.Begeleiding bij medicatie:
Zorg dat patiënten hun medicatie (zoals insuline of orale antidiabetica) op de juiste manier gebruiken.Screening en preventie:
Herken vroegtijdig risicofactoren voor complicaties, zoals hoge bloeddruk of overgewicht, en verwijs indien nodig door.