Hoe vervelend is het voor jou en met name voor de patiënt dat de sonde verstopt zit! Het slangetje laat niets meer door en je krijgt er niets meer door gedrukt. Je hebt al geprobeerd het te doorspoelen. Via een dun slangetje dat via de neus naar de maag (of dunne darm) is ingebracht krijgt de patiënt sondevoeding, water of medicatie toegediend. Meestal omdat de patiënt om welke reden dan ook dit niet meer zelf tot zich kan nemen (bijvoorbeeld door slikproblemen of onvoldoende eetlust). Om te weten te komen waarom iemand een sonde heeft en welke soorten sondes er zijn, kijk je op onze themapagina over sondes.
Bij problemen met de sonde is het van belang dat je allereerst het protocol van je instelling raadpleegt. Hieronder vind je algemene tips voor de verzorging van een (verstopte) sonde.
Wat moet je doen als de sonde verstopt is?
- Spuit het slangetje preventief een aantal keer per dag door met lauwwarm water in plaats van koud water om verstopping te voorkomen. Zo spoel je de sonde goed door.
- Weet welke medicatie de sonde kan doen verstoppen. Zo staan paracetamol tabletten erom bekend dat het vlug doet verstoppen! Dit soort informatie kun je bijvoorbeeld vinden op de website van apotheek of oralia.
- Vermaal de medicatie die je door de sonde spuit goed, zodat te grote stukjes medicatie de sonde niet doen verstoppen.
Hoe kan een verstopping in een neusmaagsonde worden verholpen?
De sonde is verstopt! Help! Het doorspuiten lukt je niet of de sondevoedingspomp geeft een melding dat het de voeding er niet door krijgt. Wat nu? Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om dit op te lossen.
- Probeer de slang met een kleiner spuitje door te spuiten met lauwwarm water. Met een spuitje van 5cc kun je namelijk meer kracht zetten dan met een 20cc of 50cc spuit.
- Kun je zien waar de verstopping zich bevindt? Wellicht zie je medicatieresten zitten. Kneed de slang op dit punt een beetje, zodat je de verstopping misschien zo kunt oplossen. Trek dit daarna op met de spuit en spoel de sonde daarna na met lauwwarm water.
- Spuit de sonde door met lauwwarm water in plaats van koud water. Dat is sowieso vriendelijker voor de patiënt en werkt beter oplossend.
- Wil bovenstaande niet lukken, trek dan een klein spuitje (5 of 10 cc) Natriumbicarbonaat 4,2% op en spuit dit in de sonde. Laat dit 10 tot 15 minuten inwerken en probeer daarna het slangetje door te spuiten. Herhaal dit zo nodig een aantal keer, met enkele minuten tussenpauze. De vloeistof mag in de maag van de patiënt komen en is daar niet schadelijk.
- Gebruik géén koolzuurhoudende dranken. ‘Vroeger’ werd cola gebruikt om de sonde te helpen ontstoppen. Deze dranken zorgen er echter voor dat de eiwitten in de verstopping vervlokken en zo nog meer verstopping uitlokken.