Site pictogram Enurse.nl

ABCDE-methode: levensbedreigende aandoeningen snel beoordelen

De ABCDE methode is een systematische manier van beoordelen en behandelen van patiënten in noodsituaties in de gezondheidszorg. Het principe ‘treat first what kills first’ geldt hierbij, oftwel: eerst behandelen wat levensbedreigend is, daarna pas de overige zaken. Het is een methode die verpleegkundigen, artsen, SIT-teams en andere zorgprofessionals gebruiken om snel de ernst van een vitaal bedreigde patiënt te beoordelen en de nodige acties te ondernemen om de patiënt te stabiliseren en te behandelen.

Wat houdt de ABCDE methode in?

In de ABCDE methode staan de afzonderlijke letters voor de volgende stappen: Airway, Breathing, Circulation, Disability en Exposure. Dit betekent dat verpleegkundigen en andere zorgprofessionals in noodsituaties deze vijf stappen moeten volgen om snel de toestand van de patiënt te beoordelen en de nodige behandeling te bieden.

Hoe pas je de ABCDE methode toe?

Bij de toepassing van de ABCDE methode is het belangrijk dat elke stap systematisch en grondig wordt uitgevoerd. Het begint bij het beoordelen van de luchtweg van de patiënt (A), gevolgd door het beoordelen van de ademhaling (B), de bloedsomloop (C), het vermogen om te bewegen en te reageren op prikkels (D) en tot slot de blootstelling van het lichaam van de patiënt voor verder onderzoek (E).

Wat is ABCDE stabiel?

De term ‘ABCDE stabiel’ wordt gebruikt om aan te geven dat de patiënt gestabiliseerd is en de behandeling in een minder urgente omgeving kan worden voortgezet. Dit betekent dat de patiënt niet langer in acuut levensgevaar verkeert, de vitale functies stabiel zijn en dat verdere behandeling op een minder kritische manier kan plaatsvinden.

We nemen de afzonderlijke stappen van de methode uitgebreider door.

Welke letsels vallen onder de A bij de ABCDE methode?

De A in de ABCDE methode staat voor ‘Airway’. Dat betekent dat de luchtweg van de patiënt wordt beoordeeld. Dit kan onder meer betekenen dat er een obstructie van de luchtweg moet worden verwijderd, of dat er een intubatie of beademing nodig is om de luchtweg van de patiënt open te houden. Dit kan zijn in het geval van bijvoorbeeld verslikking, oedeem van de bovenste luchtwegen (allergische reactie) of enige andere vorm van luchtwegbelemmering.

Welke letsels vallen onder de letter B?

De B in de ABCDE methode staat voor ‘Breathing’. Het betekent dat de ademhaling van de patiënt wordt beoordeeld. Er wordt daarbij gelet op onder andere aan- of afwezigheid van ademhaling, de frequentie en de diepte. Letsels die problemen kunnen veroorzaken bij het ademhalen zijn onder andere een gebroken rib die de ademhaling belemmert, longontsteking (pneumonie) of een klaplong (pneumothorax) die de ademhaling bemoeilijkt. Maar ook een sedatie of verdovend middel kunnen zorgen voor een bedreigende ademhaling.

Welke letsels vallen onder de letter C?

De C in de ABCDE methode staat voor ‘Circulation’. Dat betekent dat de bloedsomloop van de patiënt wordt beoordeeld. Daarbij wordt onder andere gelet op bloeddruk en hartfrequentie. Een zeer lage bloeddruk (hypotensie) of juist ernstig hoge bloeddruk (hypertensieve crisis) kan zorgen voor schade aan organen zoals de hersenen, de nieren of het hart. Problemen met de bloedsomloop kunnen worden veroorzaakt door bijvoorbeeld ernstige bloedingen bij trauma, shock of een hartaanval.

Welke letsels vallen onder de letter D?

De D in de ABCDE methode staat voor ‘Disability’. Dat betekent dat het vermogen van de patiënt om te bewegen en te reageren op prikkels wordt beoordeeld. Daarbij wordt vaak gebruik gemaakt van een hulpmiddel, zoals de Glasgow Coma Schaal. Letsels die onder deze categorie kunnen vallen zijn onder meer hoofd- en hersenletsel, beroertes, epileptische aanvallen, en andere verwondingen of aandoeningen die de neurologische functie van de patiënt kunnen aantasten. In deze stap wordt vaak ook de bloedglucose gemeten in het bloed, om een hypoglykemie (lage bloedsuiker) uit te sluiten.

Welke letsels vallen onder de letter E?

De E in de ABCDE methode staat voor ‘Exposure’. Dit betekent dat het lichaam van de patiënt wordt blootgesteld om verdere evaluatie en behandeling mogelijk te maken. Letsels en afwijkingen van bijvoorbeeld temperatuur, fracturen, wonden, brandwonden en andere verwondingen die kunnen worden geïdentificeerd door het blootstellen van het lichaam van de patiënt.

Mobiele versie afsluiten