Blaasontsteking, ook wel urineweginfectie (UWI) genoemd, komt vaak voor bij ouderen en kan ongemerkt grote gevolgen hebben. Waar jongere mensen vaak al snel klachten ervaren, kunnen ouderen een blaasontsteking oplopen zonder de bekende symptomen te vertonen. Als zorgverlener is het belangrijk om blaasontstekingen tijdig te herkennen, de oorzaken te begrijpen en op de hoogte te zijn van de behandelmogelijkheden. In dit artikel beantwoorden we enkele veelgestelde vragen over blaasontsteking bij ouderen en geven we praktische adviezen voor verpleegkundigen en verzorgenden.
Wat zijn de symptomen van een blaasontsteking bij ouderen?
Bij ouderen kunnen de symptomen van een blaasontsteking verschillen van die bij jongere mensen. Naast de typische klachten zoals vaak moeten plassen, een branderig gevoel en troebele urine, ervaren ouderen vaak atypische symptomen. Denk aan verwardheid, vermoeidheid, plotselinge incontinentie of zelfs verlies van eetlust. Door het ontbreken van specifieke klachten kan de diagnose soms vertraagd worden.
Waarom hebben ouderen een hoger risico op blaasontstekingen?
Ouderen hebben om verschillende redenen meer kans op blaasontstekingen. De blaasfunctie neemt af, er is vaak sprake van verminderde mobiliteit en het immuunsysteem wordt zwakker naarmate we ouder worden. Ook speelt chronische ziekte een rol: diabetes bijvoorbeeld verhoogt het risico op infecties. Bij vrouwen na de menopauze neemt bovendien het oestrogeen af, wat de slijmvliezen kwetsbaarder maakt voor bacteriële infecties.
Hoe kun je blaasontstekingen voorkomen bij ouderen?
Preventie is belangrijk, vooral bij kwetsbare ouderen. Enkele tips om blaasontstekingen te voorkomen zijn:
- Voldoende vochtinname: zorg dat ouderen regelmatig drinken om de blaas te spoelen.
- Goede hygiëne: let op hygiëne bij toiletbezoek en (incontinentie)verzorging.
- Regelmatig plassen: ouderen moeten proberen om hun blaas regelmatig te legen. Dit kan bij een cliënt eventueel in het zorgplan opgenomen worden.
- Voeding: soms kan cranberrysap of een supplement ondersteunend werken, hoewel het effect hiervan wisselt per persoon.
Wat is de behandeling van een blaasontsteking bij ouderen?
Als een blaasontsteking wordt vermoed, is een urineonderzoek de eerste stap. Bij bevestiging kan de arts of verpleegkundig specialist een antibioticakuur voorschrijven. Bij oudere patiënten is het belangrijk om rekening te houden met eventuele andere medicatie en nierfunctie bij het kiezen van een antibioticum. Houd de patiënt goed in de gaten, want complicaties zoals een nierbekkenontsteking of sepsis komen vaker voor bij ouderen.
Wat zijn de complicaties van een onbehandelde blaasontsteking bij ouderen?
Bij ouderen kan een onbehandelde blaasontsteking leiden tot ernstige complicaties, zoals een nierbekkenontsteking of bloedvergiftiging (sepsis). Het immuunsysteem van oudere mensen kan minder goed reageren, waardoor de bacteriën zich sneller verspreiden. Verwardheid of delier als gevolg van een infectie is bij ouderen ook een bekende complicatie.
Blaasontstekingen komen vaak voor bij ouderen, maar worden vaak later opgemerkt door atypische symptomen. Als verpleegkundige of verzorgende kun je een belangrijke rol spelen in het tijdig herkennen en voorkomen van blaasontstekingen. Met de juiste kennis en aandacht voor vroege signalen kun je bijdragen aan de gezondheid en het welzijn van ouderen.