Een CVA (cerebro vascular incident), ook bekend als een beroerte, is een medische aandoening waarbij de bloedtoevoer naar een deel van de hersenen wordt onderbroken. Dit kan gebeuren door een bloedstolsel (herseninfarct) of door een bloeding in de hersenen (hersenbloeding). Het gevolg van een CVA is dat de hersencellen die afhankelijk zijn van die bloedtoevoer afsterven, waardoor er functieverlies en/of invaliditeit kunnen ontstaan.
Wat is een herseninfarct?
Een herseninfarct komt veel vaker voor dan een hersenbloeding. In 80% van de CVA’s / beroertes is er sprake van een herseninfarct, ook wel iCVA genoemd; een ischemisch CVA. Bij een herseninfarct is een een deel van de hersenen niet meer doorbloed en weefsel sterft daardoor af. Dat wordt vaak veroorzaakt door een dichtgeslibte ader (trombose) of een embolie (bloedstolsel).
Wat is een hersenbloeding?
Bij een hersenbloeding is er een bloedvat is de hersenen gaan bloeden. Dat kan langzaam gebeuren, er druppelt dan bloed in de hersenen. Maar er kan ook ineens sprake zijn van een flinke bloeding, door bijvoorbeeld een aneurysma (zwakke plek in een bloedvat) of door geweld of een trauma, zoals een auto-ongeluk of een val op het hoofd. Bij een hersenbloeding lekt er dus letterlijk bloed in de hersenen. De hersenen hebben vrij weinig ruimte om zich heen in de harde schedel, dus je kunt je voorstellen dat er al vlug sprake kan zijn van verhoogde druk in de hersenen.
Wat zijn de oorzaken van een CVA?
Een CVA kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, roken, diabetes, verhoogd cholesterol, beroerte-achtige aandoeningen in de familie, leeftijd, obesitas, inactiviteit, een ongezonde leefstijl en het gebruik van bepaalde medicijnen. Sommige mensen hebben ook een verhoogd risico op een CVA als gevolg van afwijkingen in de bloedvaten, zoals aneurysma’s of afwijkingen in de bloedstolling. Een CVA is niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Wanneer de gevolgen van een beroerte snel weer overgaan wordt de aandoening een TIA genoemd (transient ischaemic attack).
Wat is een TIA?
Een TIA (transient ischaemic attack) is een tijdelijke verstoring van de bloedtoevoer naar een deel van de hersenen. De symptomen van een TIA zijn vergelijkbaar met die van een beroerte, zoals verlamming of gevoelloosheid aan één kant van het lichaam, problemen met spreken en verstoord zicht, maar deze symptomen duren doorgaans slechts enkele minuten tot een uur en verdwijnen zonder achterblijvende schade. Een TIA wordt beschouwd als een waarschuwingssignaal voor een toekomstige beroerte. Het is belangrijk om de oorzaken van een TIA te identificeren en te behandelen om het risico op een toekomstige beroerte te verminderen. Deze patiënten zullen vaak levenslang bloedverdunnende medicatie krijgen.
Wat zijn de symptomen van een beroerte?
De symptomen van een beroerte kunnen snel en plotseling optreden en omvatten: verlamming of verlies van gevoel aan een arm, been of gezicht, moeilijkheid bij het spreken of begrijpen van taal, onduidelijk zicht, verlies van evenwicht of coördinatie, en plotselinge, ernstige hoofdpijn (in het geval van een hernsenbloeding). Tijdige behandeling kan het herstel bevorderen en het risico op blijvende schade verminderen.
Wat is de behandeling van een CVA?
In beide gevallen, bloeding en infarct, is snel handelen cruciaal. De behandeling van de twee is echter wel degelijk verschillend. Bij een herseninfarct willen de artsen de bron van het infarct zo snel mogelijk weghalen, zodat het aangedane hersenweefsel zo snel mogelijk weer van bloed kan worden voorzien. Meestal wordt gekozen voor trombolyse. Door middel van een infuus krijgt de patiënt medicatie toegediend; een sterke bloedverdunner waardoor het bloedpropje oplost. Dit wordt door gespecialiseerde neurologische verpleegkundigen toegediend. Belangrijk is dat de patiënt binnen 4 tot 4,5 uur na de eerste klachten behandeld wordt. Tijdens een opname in het ziekenhuis bij een herseninfarct wordt de schade aan de hersenen geïnventariseerd. Patiënten starten vaak met antistollingsmedicatie, bloeddrukverlagers en cholesterolverlagers.
Een hersenbloeding is lastiger te behandelen en de overlevingskans is dan ook kleiner dan bij een herseninfarct. Op een CT-scan is een hersenbloeding meestal goed te zien, bij twijfel wordt een MRI-scan gemaakt. Soms kan een bloedend bloedvat ‘geclipt’ of gecoild worden.
Voor meer informatie over het onderwerp verwijzen we je graag door naar de Hersenstichting.
Geef als eerste een reactie