Paracetamol is een veelgebruikt pijnstillend medicijn. Het werkt tevens tegen koorts. Het is zonder recept bij de apotheek of drogist, zelfs bij de supermarkt, beschikbaar. Waar moet je als verpleegkundige op letten wanneer je patiënt deze medicatie verstrekt aan je patiënt?
Wat is paracetamol?
Paracetamol werkt goed tegen pijn en is tevens koortsverlagend. Het medicijn werd aan het eind van de 19e eeuw in de Verenigde Staten voor het eerst gebruikt. Alhoewel de precieze werking van de werkzame stof tegenwoordig nog steeds onbekend is, is het middel nu een van de meest gebruikte pijnstillers wereldwijd. Paracetamol remt waarschijnlijk de aanmaak van enzymen die een rol spelen bij een ontsteking en remt de zenuwen die pijn doorgeven naar de hersenen.
Gevaar van paracetamol
Paracetamol wordt door veel mensen regelmatig gebruikt. Onjuist gebruik is echter zeer schadelijk voor het menselijk lichaam. Paracetamol wordt afgebroken door de lever en die zet het vervolgens om in een giftige metaboliet (product van een stofwisseling). Bij een te hoge inname kan de lever dan ook ernstig beschadigd geraken met in het uiterste geval fatale gevolgen. Een maximale dosering voor een volwassene is 4 x daags 1000mg (= 1 gram). Sinds een aantal jaar is de maximaal geadviseerde dosering bij senioren (65 jaar en ouder) 3 x daags 1000 mg wegens het minder goed kunnen verwerken van de werkzame stof. Wanneer de lever in een keer 10 gram moet verwerken, is de kans op leverbeschadiging groot. Een paracetamol suïcide poging is de meest dodelijke van alle medicatie overdoseringen (in vergelijking met bijvoorbeeld benzodiazepinen) (bron: farmacotherapeutisch kompas).
Tips voor verpleegkundigen
Wanneer jouw patiënt leverbeschadiging heeft of een leveraandoening in de voorgeschiedenis, wees dan voorzichtig met het verstrekken van paracetamol. Het is uiteraard aan de arts om medicatie voor te schrijven en daarmee ook te bedenken of zijn patiënt het middel mag hebben. Een arts kan echter ook iets over het hoofd zien en jouw blik is hierbij zeker van belang! In welk werkveld van de verpleegkundigen komen zorgvragers voor dit het medicijn regelmatig gebruiken.
Een regelmatig voorkomende bijwerking van paracetamol is transpireren. Soms kom je patiënten tegen die ontzettend transpireren na het innemen, met name in de nacht. Bedenk of het echt nodig is dat je patiënt deze pijnstiller neemt. Voor meer informatie, bijwerkingen en contra-indicaties van paracetamol kijk je op het Farmacotherapeutische Kompas.
Geef als eerste een reactie